Umrzeć za życia – holotropowa podróż w głąb siebie

Istnieje wiele map prowadzących do własnego wnętrza. Istnieją również sprzeczne ze sobą teorie, opisujące co w zasadzie jest naszym wnętrzem. Czy jesteśmy zbiorem myśli? Czy istnieje dusza? Czy zarządza nami Jaźń, czy też przypadkowe wybuchy impulsów elektrycznych?

Każdy sam musi wybrać, która mapa jest dla niego odpowiednia i często dochodzimy do tego metodą prób i błędów.

Ciekawą drogę obrał psychiatra Stanislav Grof, autor wielu książek, badacz, przedstawiciel nurtu psychologii transpersonalnej. W jego podejściu droga poznania siebie i świata dotyczy kilku płaszczyzn, a jedną z dróg eksploracji wnętrza jest sesja doświadczenia holotropowego. Czym są stany holotropowe, po co je wywoływać i dokąd można dotrzeć tą ścieżką poznania?

Pomiędzy światami – holotropowe stany świadomości

Grof na początku swojej drogi naukowej, w latach 60-tych pracował poprzez podawanie klientom kontrolowanych dawek substancji psychoaktywnych. Wgląd wywołany psychodeliczną sesją był drogą do osiągnięcia głębszej świadomości siebie i świata. Kiedy ta forma pracy stała się nielegalna, opracował swoją własną technikę osiągania tych szczególnych doznań w sposób naturalny – poprzez połączenie oddechu, muzyki, ruchu.

Holotropowe stany świadomości to doświadczenie, w którym łączą się dwa światy – nasza świadomość i głębokie nieświadome procesy. Granica pomiędzy halucynacją a rzeczywistością ulega zniekształceniu, choć nie na tyle, by trwale stracić kontakt ze sobą.

Pojawiają się silne zmiany w percepcji na poziomie wszystkich zmysłów, emocje mogą przyjmować skrajne natężenie – od błogości i poczucia połączenia z absolutem, po morderczą nienawiść czy obezwładniający lęk. Zmianie ulega postrzeganie czasu i przestrzeni. Grof określa ten stan: “Jakbyśmy stali każdą stopą w innym świecie”.

Jak opisuje autor, myślenie przyjmuje zupełnie nowy wymiar, lecz nie ulega kompletnej dezintegracji. Podczas sesji można doświadczyć olśnień – wglądów we własne problemy, ich rozwiązania, globalne zagadnienia funkcjonowania świata, istoty natury i kosmosu. Pojawia się tym samym nowa możliwość doświadczenia wielu prawd natury filozoficznej, duchowej czy metafizycznej.

Spotkanie z nieświadomością zbiorową

Dzięki stanom holotropowym otwiera się dostęp do własnej nieświadomości, ale również nieświadomości zbiorowej – doznań ze świata zwierząt, roślin, odrębnych kultur.

Wizje mogą obejmować symbole religijne, mityczne, transpersonalne. “Możemy dotrzeć do wspomnień, które zdają się pochodzić z innych wcieleń, napotkać potężne archetypowe istoty, komunikować się z bezcielesnymi bytami i przemierzać szereg mitologicznych krain. Tego rodzaju doświadczenia holotropowe stanowią główne źródło kosmologii, mitologii, filozofii i systemów religijnych opisujących duchową naturę wszechświata i wszelkiego istnienia. Są one kluczem do zrozumienia rytualnego i duchowego życia człowieka, od szamanizmu i świętych ceremonii plemiennych po kształtowanie się wielkich religii świata.”

Z licznych opisów przypadków i sesji przytaczanych przez Grofa, wyłania się obraz bardzo silnego wydobycia nieświadomych treści, które mogą objawiać się w skrajny sposób. Od doświadczeń kojarzących się z oświeceniem – doświadczeniem jedności, błogości czy ekstazy po koszmar spotkania swoich wewnętrznych “demonów” – traum, nadużyć, śmierci.

Trauma narodzin – narodziny psychiki

Jednym z podstawowych mechanizmów powstawania uwikłań i trudności, istotnych z punktu widzenia pracy Grofa, jest trauma narodzin. Autor opracował szczegółowy opis tzw. matryc perinatalnych. Są to wszystkie bolesne przeżycia emocjonalne, ale też fizyczne, zakodowane w najgłębszych strukturach naszej psychiki. Każda faza porodu charakteryzuje się szczególnymi wyzwaniami dla matki i dziecka, i odciska głęboki ślad w niedostępnych świadomości rejonach umysłu i ciała.

Wdruki związane z przyjściem na świat są bardzo ważnym kodem naszej nieświadomości. Wizje pojawiające się w stanach holotropowych mogą służyć jako drogowskaz dla zbłąkanej duszy. Doświadczenie traumy ponownie (w bezpiecznych warunkach i pod opieką doświadczonego terapeuty), ma na celu wydobycie tych części psychiki, które zablokowały się w dawnym koszmarze – np. utknięcia w kanale rodnym, duszenia pępowiną czy wyciągania kleszczami.

Umrzeć za życia

Doświadczenia holotropowe umożliwiają powrót do zapomnianych doświadczeń na wielu poziomach istnienia. Dostarczają informacji o życiu, śmierci, podróży duszy, zjawiskach metafizycznych, pozwalają umrzeć starym schematom, by doświadczyć odrodzenia duchowego za życia. Brzmi, jak podróż dla odważnych?

Anna Szulc-Rudzińska - psycholog, psychoterapeutka

PSYCHOLOGIA PRZYSZŁOŚCI

Stanislav Grof

Autor jako psychiatra doświadczał w ramach eksperymentu naukowego wpływu środków psychodelicznych. Następnie przez wiele lat sam prowadził badania z użyciem środków psychoaktywnych, a gdy zostały zakazane, opracował wraz żoną Christine metodę oddychania holotropowego – terapii i autoeksploracji bez udziału psychodelików. Udowadnia, że autentyczna duchowość, bazująca na głębokim, osobistym doświadczeniu, stanowi niezwykle ważny wymiar życia i nadaje sens ludzkiemu istnieniu.