Słowo ajurweda (Āyurveda) składa się z dwóch słów: Āyus i Veda. Āyus oznacza „życie”, a Veda „wiedzę” lub „naukę”. W znaczeniu dosłownym ajurweda jest więc wiedzą o życiu, będącym jednoczesnym istnieniem jako ciało, umysł, zmysły i dusza, dotyczącą wszystkich aspektów kluczowych dla zachowania zdrowia.
Ajurweda daje dokładne wskazówki, jak zachować równowagę na poziomie:
Jak dbać o siebie w każdym z tych aspektów? Co jeść, w jakiej ilości i kiedy, jakie podejmować aktywności, jak pielęgnować ciało i umysł, by być w zgodzie z własną konstytucją fizyczną?
Ajurwedę uważa się za matkę medycyny, a jej koncepcje stanowią podstawę wielu systemów medycznych – od medycyny chińskiej, arabskiej, greckiej po współczesną medycynę zachodnią oraz nurty alternatywne.
W odróżnieniu od innych systemów leczenia, nie opiera się tylko na leczeniu objawów i podawaniu leków. Dieta, zioła, ćwiczenia, terapie i style życia opisane w ajurwedyjskich tekstach mają prowadzić do poprawy zdrowia psychicznego, fizycznego i duchowego.