Według Berta Hellingera dziedziczymy nie tylko określony zestaw genów, lecz także rodzinny system przekonań i wzorce zachowań. Ustawienia systemowe dają głęboki wgląd w sens danych wydarzeń i pozwalają zrozumieć poszczególne role w rodzinie.
Metoda ustawień systemowych opiera się na koncepcji tzw. wiedzącego pola, według której każdy z nas przebywa nieustannie we wspólnym dla wszystkich ludzi polu, mającym wymiar zarówno energetyczny, jak i informacyjny oraz duchowy.
Koncepcja wiedzącego pola jest bliska odkryciom pól morficznych i rezonansu morficznego Ruperta Sheldrake’a, wnioskom fizyki kwantowej i teorii chaosu. Każdy wchodzący w tzw. wiedzące pole może mieć dostęp do każdej informacji o tym, co było i co jest. Możliwe jest zatem dzięki temu niemal organiczne wejście w stan psychiczny osób, których dotyczy dana sytuacja, bądź problem.
Osoba prowadząca ustawienia zasadniczo nie ingeruje w ich przebieg – jedynie spogląda na to, co się w ustawieniu ujawnia, z miłością i bez osądu. To odróżnia ustawienia od psychoanalizy i klasycznej psychoterapii.
Ustawienia jako metoda terapeutyczna:
- to sposób na przetransformowanie swojej postawy w życiu
- pozwala doświadczyć zgody i akceptacji rzeczywistości, cierpliwości, szacunku, wewnętrznej dyscypliny i bezwarunkowej miłości.
Choć psychologia akademicka dystansuje się od metody Hellingera, o jej skuteczności świadczą relacje ludzi, poddanych ustawieniom, u których następowały spektakularne zmiany na lepsze w psychice, zdrowiu fizycznym czy przebiegu zdarzeń.